Home | Wegwijzer | Verhalen | Geert Jan Leuning
m.s. Straat Torres, 1973 - '74
Dus ik vloog naar Singapore om daar tweede wtk te worden op dit schip. Ik viel met mijn neus in de boter, want ik kwam 's avonds aan boord en kon gelijk een cilinderdeksel van een Stork HOTLO gaan trekken en dat is een behoorlijke klus en ik had nog niets eens kennis gemaakt met mijn nieuwe mede opvarenden. Dus gelijk het vette pak aan en aan het werk. Even later komt er een figuur de MK in en vraagt aan mij: Second, welke maat schoenen hebt u? Ik zei: maat 45. Hij: Oh, dan zijn ze te groot, en weg was hij weer. Ik vroeg wie dat was. Dat bleek de 4e wtk te zijn. Ik vroeg nog of hij dan niet mee kon helpen, maar niemand wist wat hij met mijn voorganger had afgesproken en het bleek ook een beetje een speciaal geval te zijn. Hij was nu toch al weg, dus we zijn doorgegaan met het werk. Het deksel getrokken en een ander deksel geplaatst en die moest dus vastgezet worden. Op dat moment kwam die 4e wtk weer de MK in, in zijn stap kleding en hij vond dat hij de moeren van de cilinderdeksel moest vast slaan, dus in zijn burger pak klom hik op het cilinderdeksel en begon de moeren vast te slaan. Rare zaak allemaal, maar mijn nieuwe collega's schenen het normaal te vinden. De 4e wtk werd er niet schoner van en nadat de moeren vast geslagen waren kon hij zijn kleren ook wel weggooien en hij verdween ook weer. Dus we hebben de hele zaak maar afgebouwd, hebben nog een biertje genomen en zijn gaan slapen. We waren tenslotte een groot deel van de nacht bezig geweest. De volgende dag maar eens kennis gemaakt met mijn mede officieren, maar een beetje vreemd vond ik het allemaal wel.
En dan ga je varen met dit jacht en leer je de mensen kennen. De stuurlui waren normale mensen en daar viel goed mee te varen. De kapitein was een beetje een neuroot en zenuwpees en dus niet echt een krachtig figuur en in de machinekamer was het een ongeregeld zooitje. De hwtk was een dorstig type en de 4e wtk was zijn zuipmaatje, de derde wtk had mij al verteld dat hij langer voer dan ik en dus meer ervaring had dan ik. Ik vertelde hem gelijk maar even dat ik het dan wel een beetje vreemd vond dat ik per 1 januari 1974 aangesteld 2e wtk was en hij, met al zijn ervaring, eigenlijk nog steeds 5e wtk was en ook zijn A-diploma nog niet had, dus dat het met die ervaring dan ook wel mee zou vallen. Ik was intussen ook achter gekomen dat de civiele kleding, die de 4e wtk aan had om in Singapore de wal op te gaan en later het cilinderdeksel vast sloeg, helemaal zijn kleding niet was. De broek had hij van de hwtk "geleend" en die wist daar helemaal niets van, en het shirt was van een 5e wtk en die wist ook van niets. Beide heren waren daar wel een beetje pissig over, want die kleren konden ze weg gooien. En ik was blij dat mijn schoenen te groot waren voor hem, anders was ik die misschien ook kwijt geweest! De overige wtk's waren weer normale mensen. In Hong Kong aangekomen ging de 3e wtk 's avonds de wal op en had kennelijk een meisje mee aan boord genomen. We waren de volgende morgen aan het werk en ik vond al dat de derde wtk een beetje raar deed. Hij kwam bij me en zei dat hij de wal op moest, dus ik zei dat hij dat kon vergeten, omdat we aan het werk waren. Maar wat bleek? Het meisje wilde wel geld zien en dat vond hij maar niets, dus had hij met zijn zatte kop de kleren van het meisje gepakt en die verstopt en nu wist hij niet meer waar. Dus het meisje zat nu in haar blootje in zijn hut en hij moest voor andere kleren gaan zorgen bij een vriendin van het meisje. Nou, dat moest dan maar gebeuren. Heel hard werd er toch niet gewerkt in Hong Kong we waren meer bezig met het in ontvangst nemen van stores. Dus na het middagmaal zijn we ook maar even gaan zoeken naar de kleren van het meisje en die vonden we uiteindelijk in een la van de tekeningenkast in het wtk kantoor onder een stel tekeningen. Dus toen de 3e wtk terugkwam van de wal met kleren voor het meisje en wij hem de door hem verstopte kleren ook gaven, werd hij boos op ons en beweerde dat wij die kleren verstopt hadden. Die vent spoort dus ook niet helemaal.
Onze 4e wtk was volkomen geschift. Ik had intussen al wel verhalen gehoord over zijn capriolen van voor dat ik aan boord kwam, maar hij scheen altijd iemand te hebben die hem de hand boven het hoofd hield. Hij scheen in Shanghai een trompet gekocht te hebben en hij moest dus oefenen, het liefst in de opbouw en het liefst midden in de nacht. Dat vonden zijn collega's niet geslaagd en die hebben zijn trompet verstopt. Toen maakte hij het leven van de kapitein zuur en eiste dat er een onderzoek in werd gesteld en de hwtk was het met hem eens. Dus was de kapitein voor het blok gezet en moest wel wat doen. De trompet kwam weer te voorschijn en de 4e wtk begon weer 's nachts te oefenen. Ik geloof dat ze toen zijn trompet helemaal volgestampt hebben met brood. Maar dat was voor mijn tijd en ik heb de trompet niet meer meegemaakt. Als hij moest poepen deed hij zijn hand even in zijn ketelpak en poepte dan in zijn hand. Dan smeet hij het weg of hij legde de keutel op de bril van het algemene toilet in de hoop dat er iemand in zou gaan zitten, want dat was lachen, dat was humor. Hij had er ook geen moeite mee om, als er 's nachts eens gewerkt moest worden en hij er flink vuil bij was geworden, om zo met dat vuile ketelpak aan zijn bed in te duiken. En als je er wat van zei, dat vond de hwtk dat ze dat allemaal niet zo zwaar moest zien en laat die jongen toch. Tijdens mijn zee wacht 's avonds hadden ze in de bar een tienkamp gehouden. Daar moest natuurlijk veel bij gezopen worden. Wedstrijden kapotjes opblazen, hoeveel letters er per minuut getypt konden worden (dat heeft drie typmachines gekost) en nog meer van dat idiote gedoe. De typmachines waren waarschijnlijk niet de enige schade en er zullen nog wel wat dingen voor me verborgen gehouden zijn. Maar op de één of andere manier bleef het schroefje draaien en het lichtje branden.
De maatschappij had iets nieuws uitgevonden : de Aspro. Nu bestonden die al een tijdje want er was al een reclame voor mensen die zich niet helemaal lekker voelden: Neem twee Aspro's en U bent weer fit! Dat had echter niet met deze Aspro's te maken. De Aspro's die ik nu bedoel waren mensen, die aan boord waren geplaatst als leerling, maar nog geen opleiding voor het beroep hadden genoten. Dan konden ze eerst een jaar varen en als het hun zou bevallen, dan zouden ze misschien de verdere opleiding ook wel doen. De maatschappij had kennelijk gemerkt dat er veel leerlingen niet verder gingen na hun opleiding en hun leerlingentijd en dat was dan eigenlijk weggegooid geld. Dus was er een proef van eerst varen en daarna de studie. En wij kregen dus een Aspro aan boord. Ik weet niet op hoeveel mensen dit idee is toegepast. In het begin werd die Aspro natuurlijk wel een beetje geplaagd. Bij de eerste maaltijd die hij samen met ons nuttigde kwam hij in vol ornaat met pet op aan tafel, omdat men hem dat had verteld. Maar voor de rest werd het wel gemoedelijk gehouden, voor zover ik weet. Nu kan ik wel zeggen dat hij zijn draai had gevonden en tot zijn pensioen bij de maatschappij en haar opvolgers heeft gevaren en dus een echte beroepsidioot is geworden. Begrijp me niet verkeerd. Die naam: beroepsidioot is voor mij eigenlijk een soort geuzen naam en wordt met respect uitgesproken. Dat zijn de mensen die hun hele werkende leven hebben gevaren uit eigen vrije wil. Er zijn ook een hoop mensen die dat ook wel hadden gewild, maar door inkrimping van de vloot of veranderende bemanning samenstellingen niet de kans hebben gekregen om door te gaan en dus eigenlijk buiten hun schuld moesten stoppen. Die horen mijns inziens ook bij de beroepsidioten.
Aan alle ellende komt een eind, onze 4e wtk zou vanuit Mombasa met verlof gaan, maar de kapitein ook. De kapitein heeft hemel en aarde bewogen om maar niet met onze 4e wtk in één vliegtuig te zitten en hij kreeg het voor elkaar dat hij een dag later zou vliegen. Dus onze 4e wtk maakte zich op om met verlof te gaan. Onze vierde wtk had een klein kinderkoffertje gekocht. Daar smeet hij al zijn spullen in. Intussen had hij ook een pakking schaar uit de machinekamer gehaald en hij knipte alles af wat er uit dat koffertje stak en smeet het weg. Koffertje dicht en hij was gereed om te vertrekken. Ik weet niet meer wie hem opgevolgd is, maar hij zal wel flink wat werk gehad hebben om zijn hut weer een beetje leefbaar te krijgen. De volgende dag vertrok onze kapitein en de nieuwe kapitein was wel wat anders, dus de rust kon weer een beetje terugkeren. De hwtk was zijn zuipmaatje kwijt en werd ook een klein beetje rustiger. We lagen nog al een tijdje in Mombasa en dat was wel een gezellige tijd want de marineschepen van Galen en Limburg lagen ook binnen. Die waren met een Engelse vloot eenheid in Australië geweest voor één of ander feest en waren nu weer op weg naar huis. Het Engelse vlootgedeelte bracht een bezoek aan Zuid Afrika, maar vanwege de apartheid mochten de Nederlandse schepen daar niet naar toe, dus die brachten een vlootbezoek aan Kenia. En dat werd wel een gezellige boel met het ene feest na het andere waar wij ook voor uitgenodigd werden, alleen mochten wij niet in uniform. Het staat een beetje raar dat een 2e wtk meer strepen heeft dan de commandant van het smaldeel, dat kan natuurlijk niet! Later hebben we nog een ansichtkaart gekregen uit Nairobi van onze 4e wtk met de woorden: Oeps, vliegtuig gemist, misschien vlieg ik toch nog wel samen met de kapitein. Volgens ons had hij het vliegtuig met opzet gemist om de kapitein toch nog een hak te zetten.
Mijn tijd zat er ook weer op en ik zou in Singapore afgelost worden. Ik vond het eigenlijk wel mooi geregeld. Uitgaande van het idee dat mijn opvolger uit Nederland moest komen, had hij de kerst thuis kunnen vieren en kon ik nog net voor oud en nieuw thuis zijn. De dag voor aankomst gaf ik een afscheidsfeestje en bij aankomst had ik alles ingepakt en stond klaar om met verlof te gaan. David Go kwam aan boord om mijn paspoort te komen ophalen en hij had ook het paspoort van mijn opvolger bij zich. David Go is iemand van het Singapore kantoor die opvarenden van en naar het vliegveld brengt en alle formaliteiten regelt. En tijdje later was David er weer, hij smeet mijn paspoort in mijn hut, zei: Het gaat niet door, en maakte dat hij weg kwam. Wat is dit nu weer? Bij navraag bleek de 2e stuurman wel iets te weten. David Go had tegen hem gezegd, dat mijn verlof niet door ging en of hij, de 2e stuurman, mij mijn paspoort terug wilde geven en het me vertellen. De tweede stuurman had gezegd: Ik kijk wel uit, ik wil geen dreun voor mijn kop hebben en dat had David letterlijk opgevat. Maar intussen wist ik nog niets. Het volgende bleek: Iemand die in Australië woonde was met zijn vrouw naar Nederland geweest om daar weer naar school te gaan en zijn volgende diploma te halen. Hij zou naar Singapore vliegen en daar een thuisboot krijgen (ik geloof dat het de Straat Singapore was) en de tweede wtk van dat schip zou mij aflossen, vandaar dat ik zijn paspoort ook gezien had. Dus alles was geregeld. Maar er was toen een oliecrisis aan de hand en om alles soepel te laten verlopen moest de man, die vanuit Nederland kwam vliegen, een dag eerder vertrekken. Maar dat kon hij niet of wilde hij het niet of wat voor reden dan ook, dus alles ging niet door en werd ik pas in Hong Kong afgelost door het figuur dat uit Nederland moest komen. Die stapte in Hong Kong met zijn vrouw aan boord. Dus geen thuisboot op Australië, maar de CHEAS, China Oost Afrika. En ik ging naar huis. Later heb ik gehoord dat, toen het halve jaar dat zijn vrouw mee mocht varen, om was ze van boord moest, dus vanuit Oost Afrika op eigen kosten naar Australië moest vliegen en dat ze hem daarna nog heel lang op de Torres hebben laten zitten. Maar zeker weet ik dit niet maar dat waren de verhalen die rond gingen.